พื้นที่ของจังหวัดลพบุรี เคยเป็นที่ตั้งของเมืองโบราณหลายสมัย เดิมเรียก ละโว้ นับตั้งแต่สมัยขอมเรืองอำนาจ มีหลักฐานที่สำคัญคือ พระปรางค์สามยอด ซึ่งอยู่ในเขตอำเภอเมืองลพบุรี เป็นศิลปะเขมรสมัยบายนอายุราว พุทธศตวรรษที่ ๑๘ และมีศาลพระกาฬซึ่งเก่าแก่ในสมัยเดียวกัน