แหล่งโบราณคดีบ้านพรหมทินใต้

บ้านพรหมทินใต้ หมู่ที่ 11 ตำบลหลุมข้าว อำเภอโคกสำโรง จังหวัดลพบุรี

​

การศึกษาแหล่งโบราณคดีพรหมทินใต้เริ่มเมื่อปีพ.ศ. 2529 โดยกรมศิลปากร ได้เข้ามาทำการสำรวจเมืองโบราณในเขตจังหวัดลพบุรี ซึ่งได้พบเมืองโบราณหลายแห่งรวมไปถึงเมืองโบราณบ้านพรหมทินใต้ จากการสำรวจครั้งนั้นพบหลักฐานประเภทเศษภาชนะดินเผาตั้งแต่เนื้อธรรมดาจนถึงเนื้อแกร่ง ไม่มีการตกแต่งมากนัก(สันนิษฐานว่าภาชนะผลิตขึ้นในชุมชน) และยังพบเครื่องถ้วยแบบจีนสมัยราชวงศ์เหม็ง ภาชนะรูปแบบไหขอม เครื่องเคลือบจากกลุ่มเตาศรีสัชนาลัย    รวมทั้งยังพบบันทึกภาษาบาลี อักษรปัลวะ(พุทธศตวรรษที่ 11-12) และอักษรหลังปัลวะ(พุทธศตวรรษที่ 13)

พ.ศ. 2534  กรมศิลปากรได้ดำเนินการขุดค้นภายในวัดพรหมทินใต้  บริเวณด้านข้างพระอุโบสถหลังเก่าโดยได้ทำการบูรณะพระอุโบสถหลังเก่า ซึ่งเป็นพระอุโบสถในสมัยอยุธยา

     พ.ศ. 2547  ภาควิชาโบราณคดี    คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร ได้นำนักศึกษาพร้อมด้วยคณะอาจารย์มาทำการขุดค้นภาคสนาม    โดยขุดค้นบริเวณด้านทิศตะวันตกของพระอุโบสถหลังเก่าวัดพรหมทินใต้  และได้มีการดำเนินการขุดค้นต่อเนื่องอีก 2 ครั้ง    ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของงานวิจัย 'โบราณคดีสมัยก่อนประวัติศาสตร์ในพื้นที่ชายขอบของภาคกลาง    : กรณีศึกษาแหล่งโบราณคดีในเขตที่สูงของจังหวัดลพบุรี' ซึ่งมี    ผศ.ดร.ธนิก เลิศชาญฤทธ์ อาจารย์ประจำภาควิชาโบราณคดี คณะโบราณคดี    มหาวิทยาลัยศิลปากรเป็นผู้ควบคุมและดำเนินการวิจัย  
   พ.ศ. 2550  ได้มีการดำเนินการขุดค้นวิจัยต่อโดย    ผศ.ดร.ธนิก เลิศชาญฤทธ์ และคณะวิจัย ซึ่งทำการขุดค้นเพิ่มเติมได้พบหลุมฝังศพมนุษย์มี โครงกระดูกมนุษย์ และแม่พิมพ์สำหรับผลิตทองแดง(ขนาดเล็ก)