top of page
logo999.png

สำนักงานพระพุทธศาสนาจังหวัดลพบุรี
สนับสนุนข้อมูล

Wat Saothongtong

วัดเสาธงทอง (พระอารามหลวง) 

จังหวัดลพบุรี

วัดเสาธงทอง(พระอารามหลวง) จังหวัดลพบุรี

วัดเสาธงทอง  เป็นวัดพระอารามหลวงชั้นตรี ซึ่งเป็นวัดเก่าแก่แห่งหนึ่งของจังหวัดลพบุรี 

ตั้งอยู่ติดถนนฝรั่งเศส ตรงข้ามตลาดสดเทศบาลเมืองลพบุรี ด้านหลังใกล้กับท่าขุนนาง
ริมแม่น้ำลพบุรี ทิศเหนือ ใกล้กับบ้านหลวงรับราชทูต 
ทิศใต้ใกล้กับพระนารายณ์ราชนิเวศน์ เดิมแยกเป็น 2 วัด คือ วัดรวก
และวัดเสาธงทอง พระยาโบราณราชธานินทร์ (พร เตชะคุปต์) สมุหเทศาภิบาลมณฑลอยุธยา

วัดเสาธงทอง(พระอารามหลวง) จังหวัดลพบุรี
วัดเสาธงทอง(พระอารามหลวง) จังหวัดลพบุรี
วัดเสาธงทอง(พระอารามหลวง) จังหวัดลพบุรี
วัดเสาธงทอง(พระอารามหลวง) จังหวัดลพบุรี
วัดเสาธงทอง(พระอารามหลวง) จังหวัดลพบุรี

   ได้รายงานกราบทูลเสนอความเห็นต่อสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส เมื่อคราวเสด็จตรวจการคณะสงฆ์ในมณฑลอยุธยาว่า วัดรวกมีโบสถ์ ส่วนวัดเสาธงทองมีวิหารสมควรจะรวมเป็นวัดเดียวกัน ทรงดำริเห็นชอบให้รวมกันและให้เรียกชื่อว่า  วัดเสาธงทอง เป็ฯวัดเก่าแก่ตั้งแต่ครั้งโบราณซึ่งกรมพระยาดำรงราชานุภาพทรงสันนิษฐานว่า พระวิหารหลวงและพระประธานเป็นฝีมือช่างแบบ สมัยกรุงศรีอยุธยา อย่างน้อยคงสร้างมาตั้งแต่สมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช วัดเสาธงทองตั้งอยู่บนเนินดินที่สูงกว่าที่อื่นๆ และตั้งอยู่ใจกลางเมืองลพบุรี มีเนื้อที่ประมาณ 15ไร่ 1 งาน โดยรอบวัดมีถนนเข้าวัดทั้งสี่ด้าน

    วัดนี้มีโบราณสถานที่ควรชม คือ พระวิหารซึ่งเดิมคงสร้างขึ้นเพื่อเป็นศาสนสถานของศาสนาอื่นเพราะจากแผนที่ของช่างชาวฝรั่งเศส   ทำไว้ ระบุว่า พื้นที่บริเวณนั้นเป็นที่พำนักของราชทูตชาวเปอร์เซีย พระวิหารหลังนี้อาจเป็นที่ประกอบพิธีทางศาสนาอิสลามของชาวเปอร์เซียก็เป็นได้ นอกจากนี้ ก็มีตึกปิจู ตึกคชสาร หรือตึกโคโรซาน เป็นตึกเก่าสันนิษฐานว่าใช้เป็นที่พำนักของแขกเมือง และราชทูตต่างประเทศชาวเปอร์เซีย โดยตึกปิจู มาจากภาษาฝรั่งเศส แปลว่า เล็ก ซึ่งอาจเป็นที่อาศัยของชาวฝรั่งเศสที่มารับราชการ ส่วนตึกโคโรซาน เป็นชื่อเมืองสำคัญเมืองหนึ่งของเปอร์เซีย ซึ่งสันนิษฐานว่าเป็นตึกที่ใช้รับรองชาวเปอร์เซียที่มาพำนัก กรมศิลปากรประกาศขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานเมื่อวันที่ 2 สิงหาคม พ.ศ. 2479

วิหารหลวง

พระวิหารวัดเสาธงทอง เป็นวิหารที่สร้างมาตั้งแต่สมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช แห่งกรุงศรีอยุธยา เป็นวิหารที่มีขนาดใหญ่ศิลปะอยุธยา เป็นที่ประดิษฐานหลวงพ่อโต เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย ขนาดหน้าตักกว้าง 3 วา สูง 4 วา 2 ศอก ถือเป็นพระพุทธรูปที่ศักดิ์สิทธ์คู่บ้านคู่เมืองลพบุรีมาช้านาน บริเวณของผนังพระวิหารเจาะเป็นช่อง ซุ้มโค้ง ประดิษฐานพระพุทธรูปลักษณะต่างๆ ส่วนพระประธานในพระอุโบสถเป็นพระพุทธรูปทรงเครื่องปางห้ามสมุทร

พระเจดีย์

ตั้งอยู่ระหว่างพระวิหารหลวงกับศาลาการเปรียญ มีมาแต่ครั้งโบราณ เป็นเจดีย์ก่ออิฐถือปูนฐาน 8 เหลี่ยม กว้าง 9 วา สูง 17 วา ตรงกลางเหนือฐานขึ้นไปมีซุ้มประดิษฐานพระพุทธรูปซุ้มละ องค์ 8 ซุ้ม เหนือขึ้นไปเป็นทรงลังกา

วัดเสาธงทอง(พระอารามหลวง) จังหวัดลพบุรี
วัดเสาธงทอง(พระอารามหลวง) จังหวัดลพบุรี
วัดเสาธงทอง(พระอารามหลวง) จังหวัดลพบุรี

พระอุโบสถ

พระอุโบสถมีใบเสมา 2 ชั้น เป็นหินทรายสลัดลวดลายแบบสมัยกรุงศรีอยุธยา และเคยได้รับการบูรณะเมื่อปี พ.ศ. 2470 เพระถูกไฟไหม้ ได้เทคอนกรีตเสริมเหล็กบนทั้งหลัง พระประธานภายในพระอุโบสถเป็นพระพุทธรูปยืนทรงเครื่องปางห้ามสมุทร เนื้อในองค์พระเป็นศิลาทราย มีรูปั้นหุ้มไว้ เป็นฝีมือช่างสมัยกรุงศรีอยุธยา

หอระฆัง

ก่ออิฐถือปูน ฐานกว้าง 2 วา สูง 5 วา (แต่เดิมมี 3 หอ ลักษณะเหมือนกัน แต่ถุกรื้อไป หอ คือหอทิศเหนือพระวิหารและกลางวัดส่วนระฆังนำไปแขวนที่หอระฆังใหม่ หน้าศาลาการเปรียญ 2 ใบ)คงเหลืออยู่หอเดียว เข้าใจว่าสร้างรุ่นเดียวกับพระวิหารหลวง

สิ่งของพระราชทานสำหรับวัดนี้

  • ตู้พระไตรปิฎก และพรธไตรปิฎกฉบับสยามรัฐรัชกาลที่ 5 พระราชทาน

  • ธรรมาสน์ชั้นตรี รั้ชกาลที่ 6 พระราชทานงานถวายพระเพลิงรัชกาลที่ 5

  • พระบรมรูปหล่อยืนในรัชกาลที่ 5 ทรงเครื่องจอมพลทหารบก

ลำดับเจ้าอาวาส

เจ้าอาวาสวัดเสาธงทอง ทั้งสมัยกรุงศรีอยุธยาและรัตนโกสินทร์ ไม่มีหลักฐานปรากฏ สำหรับเจ้าอาวาสตั้งแต่สมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 จนถึงปัจจุบันมีดังนี้

  • ท่านเจ้าอยู่

  • พระครูสังฆภารวาหะ (ชื่น)

  • พระครูสังฆภารวาหะ (เล็ก)

  • พระสังฆภารวาหมุนี (เนียม)กำกับการคณะสงฆ์จังหวัดลพบุรี (พ.ศ. 2457-2478)

  • พระธรรมารามมุนี ขุน ป.ธ 6 เจ้าคณะจังหวัดลพบุรี (พ.ศ. 2478-2506)

  • พระราชวรรณเวที (คล้อย)ป.ธ 6(พระราชาคณะชั้นราช) เจ้าคณะจังหวัดลพบุรี (พ.ศ. 2506-2513)

  • พระธรรมมหาวีรานุวัตร ป.ธ 7 (พระราชาคณะชั้นธรรม) ที่ปรึกษาเจ้าคณะจังหวัดลพบุรี (พ.ศ. 2513- 2554)

  • พระวิมลปัญญาภรณ์ ป.ธ.7(พระราชาคณะชั้นสามัญ)รองเจ้าคณะจังหวัดลพบุรี(พ.ศ.2554-ปัจจุบัน)

  • วัดเสาธงทอง เป็นวัด พระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ ที่ตั้ง ถนนฝรั่งเศส ตำบลท่าหิน อำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี ปัจจุบันมี 

  • พระธรรมมหาวีรานุวัตร เป็นเจ้าอาวาสองค์ปัจจุบันและที่ปรึกษาเจ้าคณะจังหวัดลพบุรี

กรมศิลปากรประกาศขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถาน ตามประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 53 ตอนที่ 24 เมื่อวันที่ 2 สิงหาคม พ.ศ.2479

bottom of page